DooLaeDee Logo

Main Menu Bar on the DooLaeDee Website

Use this to navigate between different parts of the DooLaeDee website.

บ้านและชุมชนที่เหมาะสมสำหรับผู้สูงอายุ: คู่มือการเตรียมความพร้อม

โดย นพ.วิพุธ เดชประเสริฐ

เผยแพร่เมื่อ 02 ตุลาคม 2025

บ้านและชุมชนที่เหมาะสมสำหรับผู้สูงอายุ: คู่มือการเตรียมความพร้อม

การเข้าสู่วัยสูงอายุไม่ได้หมายความว่าคุณภาพชีวิตต้องลดลง บ้านและชุมชนที่เอื้อต่อผู้สูงอายุสามารถช่วยให้ผู้สูงวัยมีความสุข ปลอดภัย และใช้ชีวิตอย่างมีคุณค่าได้อย่างเต็มที่ บทความนี้ จะพาคุณไปดูหลักการสำคัญในการจัดบ้านและชุมชนให้น่าอยู่สำหรับผู้สูงอายุ รวมถึงสิ่งที่ควรปรับก่อนถึงวัยเกษียณ เพื่อให้การใช้ชีวิตในทุกๆ วันสะดวกและปลอดภัยมากที่สุด


ชุมชนน่าอยู่…เมืองที่เป็นมิตรสำหรับผู้สูงอายุ

เมืองหรือชุมชนที่เป็นมิตรกับผู้สูงอายุไม่ใช่แค่เรื่องทางกายภาพ แต่ยังรวมถึงการดูแลด้านจิตใจและสังคมด้วย องค์ประกอบหลักที่สำคัญ ได้แก่:

  • ความปลอดภัย: ทางเท้าที่ไม่ลื่น มีทางลาดสำหรับวีลแชร์ ทางม้าลายที่ข้ามได้อย่างปลอดภัย รวมถึงที่จอดรถพิเศษสำหรับผู้สูงอายุ

  • การเข้าถึงบริการสุขภาพ: มีบริการส่งเสริมสุขภาพ ฟื้นฟู และเยี่ยมบ้านโดยอาสาสมัครหรือนักวิชาชีพ

  • ระบบขนส่งมวลชนที่เข้าถึงได้: ป้ายรถเมล์ชัดเจน มีที่นั่งสำหรับผู้สูงอายุ และมีส่วนลดค่าบริการ

  • การมีส่วนร่วมทางสังคม: สนับสนุนชมรมผู้สูงอายุ ศูนย์นันทนาการ และกิจกรรมที่เปิดกว้างให้คนทุกวัยทำร่วมกัน


เตรียมบ้านก่อนเข้าสู่วัยสูงอายุ

บ้านคือสถานที่ที่ผู้สูงอายุใช้เวลาอยู่มากที่สุด การจัดสภาพแวดล้อมที่เหมาะสมจะช่วยลดความเสี่ยงต่อการบาดเจ็บ เช่น การหกล้ม และช่วยให้ผู้สูงอายุยังคงใช้ชีวิตอย่างอิสระได้

จุดที่ควรปรับปรุงเป็นพิเศษ

  • ห้องน้ำ: ควรมีราวจับ แยกพื้นที่เปียก–แห้ง มีเก้าอี้อาบน้ำ และใช้โถส้วมแบบชักโครก

  • บันได: ควรมีราวจับสองด้านและแสงสว่างเพียงพอ

  • พื้นบ้าน: เลือกวัสดุไม่ลื่น หลีกเลี่ยงการใช้พรมหรือสายไฟที่เกะกะ

  • ประตูและทางเดิน: ประตูควรกว้างไม่ต่ำกว่า 90 ซม. ไม่มีธรณีสูง และควรมีพื้นที่เพียงพอสำหรับรถเข็น

  • ห้องครัว: เก็บของมีคมและติดตั้งระบบปิดแก๊สอัตโนมัติในกรณีลืมปิด


บ้านที่เหมาะสมกับผู้สูงอายุควรมีลักษณะอย่างไร

  1. ปลอดภัย: ลดโอกาสเกิดอุบัติเหตุในชีวิตประจำวัน

  2. เข้าถึงง่าย: ทั้งในบ้านและสิ่งอำนวยความสะดวกในชุมชน

  3. กระตุ้นการใช้ชีวิต: เช่น ห้องนั่งเล่นที่เหมาะสำหรับกิจกรรมนันทนาการ

  4. มีสิ่งแวดล้อมทางธรรมชาติ: สนามหญ้า สวนเล็กๆ เพื่อออกกำลังกายและพักผ่อน


การดูแลผู้สูงอายุที่มีภาวะสมองเสื่อม

สำหรับครอบครัวที่มีผู้สูงอายุที่มีภาวะสมองเสื่อม ควรเพิ่มมาตรการความปลอดภัย เช่น:

  • ซ่อนหรือล็อคยาและสารเคมีที่อาจเป็นอันตราย

  • ถอดปลั๊กเครื่องใช้ไฟฟ้าเมื่อไม่ใช้งาน

  • ติดเบอร์โทรศัพท์ฉุกเฉินในจุดที่เห็นชัด

  • หลีกเลี่ยงการเปลี่ยนแปลงสภาพแวดล้อมอย่างฉับพลัน

  • ใช้อุปกรณ์ส่งสัญญาณขอความช่วยเหลือที่เข้าถึงง่าย


การมีส่วนร่วมและคุณค่าในสังคม

ผู้สูงอายุควรได้รับการยอมรับและมีโอกาสแสดงบทบาทในสังคม เช่น:

  • การเป็นอาสาสมัครในชุมชน

  • การทำงานต่อหลังเกษียณในสภาพแวดล้อมที่เหมาะสม

  • การเรียนรู้เทคโนโลยีใหม่ๆ เพื่อเชื่อมโยงกับคนรุ่นหลัง

สิ่งเหล่านี้ไม่เพียงแต่ช่วยให้ผู้สูงอายุรู้สึกมีคุณค่า แต่ยังสร้างความสัมพันธ์ระหว่างวัยให้แข็งแรงขึ้นด้วย


บ้านและชุมชนที่เป็นมิตรต่อผู้สูงอายุควรคำนึงถึง ความปลอดภัย ความสะดวก ความสุข และศักดิ์ศรี ของผู้สูงวัย ไม่ว่าจะเป็นการจัดบ้านให้เหมาะสมกับสภาพร่างกายที่เปลี่ยนไป การสนับสนุนบริการด้านสุขภาพ หรือการเปิดโอกาสให้ผู้สูงอายุได้มีส่วนร่วมในสังคม

หากคุณกำลังมองหาศูนย์ดูแลผู้สูงอายุในประเทศไทยที่มีมาตรฐานและผ่านการรับรองโดย กิจการดูแลผู้สูงอายุหรือผู้มีภาวะพึ่งพิงกระทรวงสาธารณสุข คุณสามารถค้นหาได้ง่าย ๆ ผ่าน ดูแลดี.com พร้อมบริการให้คำปรึกษาฟรีจากทีมแพทย์และผู้เชี่ยวชาญด้านการดูแลผู้สูงอายุ

DooLaeDee Logo

ค้นหาศูนย์ดูแลผู้สูงอายุในไทยง่าย ๆ ที่ดูแลดี แพลตฟอร์มที่ดูแลโดยทีมแพทย์